Danserye, 1 februari 2014

Op zowel popmuziek als klassieke muziek wordt gedanst, en in musicals en opera’s vormen instrumentale muziek, zang, dans en theater één geheel. In de symfonische blaasmuziek is de combinatie tussen muziek en dans echter zeldzaam. Met Danserye zocht het Rotterdams Symfonisch Blaasorkest naar vernieuwing: serieuze, uitdagende blaasmuziek in een dansbare uitvoering!

 

Op 1 februari 2014 voerden 7 dansers en 45 muzikanten in het Rotterdamse Ro Theater een speciaal gemaakte choreografie uit van Francesca Bracelli. De dansers waren afkomstig uit Rotterdam en Roosendaal; ze stonden onder leiding van de choreografe zelf.

De oude en nieuwe dansmuziek werd gespeeld door het Rotterdams Symfonisch Blaasorkest met dirigent Anton Weeren.

Anton arrangeerde ook het Italiaanse lied Ballo, dat gezongen werd door de sopraan Sonia Bekker. Zij leerde het lied kennen via haar moeder, die geboren is op het eiland Sardinië. Daar is de rondedans een eeuwenoude traditie, die nog op elke feestelijke gelegenheid wordt uitgevoerd.

 

Dit project is mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Rotterdam, de G.Ph. Verhagen-Stichting, de Stichting Bevordering van Volkskracht, het Verbond van Verzekeraars en het Danstheater Roosendaal.

 

De foto’s zijn van fotograaf Mario Elshout.

 

 

 

Programma

1. The Danserye (1551) – Tielman Susato, arr. Manu Mellaerts:

La Mourisque

Bransle Quatre Bransles

Ronde

Ronde – Mon Amy

Basse Danse Bergeret

 

2. Satiric Dances (1975) – Norman Dello Joio

 

3. De Bello Gallico (2007) – Bart Picqueur

Battlefield

Ritual

Victory… as it seems

 

4. Ballo in La Minore (1977) – Angelo Branduardi, arr. Anton Weeren, zang: Sonia Bekker.

 

5. Salute to American Jazz, arr. Sammy Nestico

 

 

Achtergronden

Danserye. De titel van ons programma is ontleend aan dit werk van Tielman Susato (circa 1510-1570). Hij was componist en stadsspeelman in Antwerpen, en gaf ook muziekpartituren uit. In 1551 publiceerde Susato drie musyck boexkens. Het derde bestond uit ‘allerhande danserye’, dansmuziek gebaseerd op populaire liederen. Manu Mellaerts arrangeerde vijf van deze dansen uit de renaissance voor harmonieorkest.

 

Satiric Dances. Norman Dello Joio schreef zijn ‘Satirische Dansen’ in 1975 als opdrachtwerk. Het stuk moest de start van Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog in 1775 herdenken. De componist aanvaardde de opdracht voor weinig geld, op voorwaarde dat hij muziek mocht gebruiken die hij eerder schreef bij een komedie van Aristophanes (446-386 voor Christus).

Deze vreemde combinatie lijkt niet echt een recept voor succes. Toch behoort het stuk inmiddels tot het gouden repertoire van de Amerikaanse blaasmuziek! De invloed van mediterrane volksdansen verraadt de Italiaanse achtergrond van de componist.

 

De Bello Gallico (2007) gaat over de verovering van Gallië door de Romeinen tussen 58 en 50 voor Christus. De titel verwijst naar het gelijknamige verslag van Julius Caesar, dat een uitgesproken propagandistisch karakter had. De teksten gebruikte Bart Picqueur als inspiratiebron. Zijn muziek gaat over een belangrijke veldslag tussen de Romeinen en de Nerviërs, een Gallische stam in het huidige België. Picqueur bekeek de slag niet vanuit Caesar, maar juist vanuit het kamp van de Nerviërs.

 

Ballo. In de westerse cultuur is de dodendans sinds de middeleeuwen een veel voorkomend thema. Op fresco’s en in gravures is een stoet van levenden te zien die angstig De Dood volgt, begeleid door uitbundig dansende geraamtes. De boodschap is duidelijk: gedenk te sterven, want vroeg of laat neemt de dood iedereen mee.

In 1977 bracht Angelo Branduardi ‘Ballo in Fa Diesis Minore’ uit. De muziek baseerde hij op een middeleeuwse dodendans, die in 1578 door Giorgio Mainerio was opgetekend in zijn Primo libro de’ balli. De tekst komt van een beroemd fresco uit Clusone. Anders dan gebruikelijk is het daarop juist een mens die de dood uitdaagt: “kom, dans een paar passen / een rondeau ter herinnering / en vergeet het vlees dat je mee moest nemen”.

 

Salute to American Jazz. We sluiten het concert af met een vrolijk en lichtvoetig stuk, waarin verschillende stijlen uit de Amerikaanse jazzmuziek aan bod komen. Met ‘A night in Tunisia’, ‘St. Louis Blues’, ‘It don’t mean a thing’ en ‘Birdland’ is het stuk een eerbetoon aan de twintigste-eeuwse jazz, die een heel nieuw scala aan dansmogelijkheden biedt.